Lemur zaprasza
Daty 960 - 992 - panowanie Mieszka I z dynastii Piastów, pierwszego historycznego władcy Polski, syna Siemomysława i nieznanego imienia matki 965 - sojusz Mieszka I z księciem czeskim Bolesławem I z rodu Przemyślidów przeciw zaborczej polityce niemieckich margrabiów; Mieszko I pojął za żonę córkę Bolesława księżniczkę Dobrawę, przyszłą matkę Bolesława, króla Polski 966 - chrzest Mieszka I wraz z możnymi (4 kwietnia); początek chrystianizacji Polski; chrzest w obrządku łacińskim i erekcja (założenie) biskupstwa w Gnieźnie, związały Polskę z zachodnim kręgiem kultury chrześcijańskiej; zrównały państwo polskie z chrześcijańskimi krajami Europy; chrztu dokonał sprowadzony za zgodą cesarza duchowny włoski lub niemiecki Jordan 972 - wyprawa wojenna margrabiego Hodona przeciw Mieszkowi I; w bitwie pod Cedynią (14 czerwca) wojsko polskie dowodzone przez Mieszka I i jego brata Czcibora okrążyły i rozbity wojska najeźdźcy niemieckiego 973 - zjazd w Quedlinburgu; cesarz Otton nakazał Mieszkowi I i margrabiemu Hodonowi zaprzestanie walk i pozwał ich pod swój sąd; Mieszko został zmuszony do przysłania swego syna Bolesława na dwór cesarski jako zakładnika 990 - przyłączenie Małopolski i Śląska dopełniło budowę terytorialną państwa pol-skiego nad Wisłą, Odrą i Bałtykiem 991 - DAGOME IUDEX - dokument wystawiony przez Mieszka I oddający państwo polskie pod opiekę papieżowi; dokument ten określał dość dokładnie granice ówczesnej Polski; Mieszko wraz z żoną Odą i synami ofiarowali św. Piotrowi gród Gniezno wraz z jego przynależnościami 992 - 25 maja umiera książę Mieszko I; państwo polskie zostało podzielone między jego synów: najstarszego Bolesława, syna Dobrawy oraz trzech młodszych synów - Mieszka, Lamberta i Świętopełka, urodzonych z Ody 992 - 1025 - panowanie Bolesława I Chrobrego, syna Mieszka I i Dobrawy; pierwszego króla Polski 992 - wygnanie z kraju przez księcia Bolesława macochy Ody i przyrodnich braci - Mieszka, Lamberta, Swiętopełka 997 - wyprawa misyjna biskupa Wojciecha (pochodził z Czech) do kraju pogańskich Prusów, w czasie której poniósł męczeńską śmierć; książę polski Bolesław I wykupił ciało męczennika 1000 - zjazd gnieźnieński; spotkanie księcia Bolesława I Chrobrego z cesarzem Ottonem III w Gnieźnie; utworzenie arcybiskupstwa w Gnieźnie i podległych mu biskupstw w Krakowie, Wrocławiu i Kołobrzegu stworzyło odrębną i niezależną organizację kościelną na ziemiach polskich, podległą bezpośrednio papieżowi 1002 - 1018 - Bolesław I Chrobry toczył zacięte wojny z Niemcami - pierwsza wojna z cesarzem Henrykiem II i przejściowe opanowanie Miśni, Milska i Łużyc przez księcia Bolesława (1002-1005) - druga wojna polsko-niemiecka (1007-1013); pokój w Merseburgu; zatrzymanie Milska i Łużyc jako lenna, z ziem tych Bolesław składa cesarzowi hołd - trzecia wojna (1015-1018), pokój w Budziszynie; Milsko i Łużyce pozostały w rękach polskich 1013 - pierwsza wyprawa księcia Bolesława I Chrobrego na Ruś Kijowską 1018 - przyłączenie Grodów Czerwieńskich do Polski 1025 - koronacja Bolesława I Chrobrego- korona królewska stała się wyrazem suwerenności Polski, umocniła pozycję pierwszego jej koronowanego władcy w Europie - 17 czerwca śmierć króla Polski Bolesława I Chrobrego 1025 - 1034 - panowanie Mieszka II Lamberta, syna Bolesława I Chrobrego i Emuildy, księżniczki z Miśni, król Polski od 1025 do 1032 r., książę Polski w latach 1032-1034 1025 - koronacja Mieszka II Lamberta i jego żony Rychezy 1029 - książę czeski Brzetysław I odebrał Polsce Morawy 1031 - Bezprym, najstarszy syn Bolesława I Chrobrego wraz z bratem Ottonem związał się z koalicją niemiecką przeciw królowi Mieszkowi II, wypędził Mieszka II Lamberta z kraju i objął w państwie władzę 1032 - Mieszko II Lambert wraca z Czech do Polski; zmuszony zostaje do złożenia hołdu cesarzowi, zrzeczenia się tytułu królewskiego, podziału kraju na dzielnice; insygnia władzy królewskiej wywiozła do Niemiec żona Mieszka II Lamberta, Rycheza 1034 - 10 maja, śmierć Mieszka II 1034 - 1058 - panowanie Kazimierza I Odnowiciela, syna króla Mieszka II Lamberta i Rychezy wnuczki cesarza Ottona III 1034 - nieudana próba objęcia władzy przez księcia Kazimierza I w państwie polskim; opozycja zmusza Rychezę do opuszczenia kraju, która udaje się do Niemiec 1037 - książę Kazimierz I został wygnany; władza centralna zanika; Polska rozpada się na terytoria, w których rządy objęli samozwańczy władcy, określeni przez kronikarza "poronionymi książętami"; wybucha powstanie ludowe będące wyrazem konfliktów społecznych 1039 - książę czeski Brzetysław I zdobył i złupił Poznań, Gniezno, skąd wywiózł do Pragi relikwie św. Wojciecha; uprowadził znaczną liczbę ludności; przyłączył do Czech Śląsk 1047 - książę Kazimierz I wraca do kraju; pokonał samozwańczego Masława władcę Mazowsza i przyłączył tę dzielnicę do Polski; przywrócił piastowskie panowanie na Pomorzu Gdańskim 1050 - w wyniku walk z Czechami Kazimierz I Odnowiciel odzyskał Śląsk 1054 - zjazd z Ouedlinburgu; cesarz Henryk III przyznał Śląsk Kazimierzowi I, ale zobowiązał go do płacenia rocznego trybutu Czechom; - Kraków czyni stolicą Polski 1058 - 28 listopada śmierć księcia Polski Kazimierza I Odnowiciela 1058-1079 - panowanie Bolesława II Śmiałego (Szczodrego), syna Kazimierza I Odnowiciela i Dobronegi, księżniczki ruskiej 1069 - ponowne przyłączenie Grodów Czerwieńskich do Polski 1075 - przywrócenie arcybiskupstwa w Gnieźnie; utworzenie biskupstwa w Płocku 1076 - koronacja Bolesława II Śmiałego (24 grudnia) w Gnieźnie w obecności piętnastu polskich i obcych biskupów; Polska odzyskała pełną niepodległość; umocniła się pozycja Polski w Europie; Bolesław zaprzestał płacić trybut Czechom ze Śląska 1079 - zawiązanie spisku możnych przeciwko królowi Bolesławowi II kierowanego przez biskupa Stanisława; skazanie na śmierć (77 kwietnia) biskupa Stanisława ze Szczepanowa; wygnanie króla Bolesława II Śmiałego z kraju (wraz z synem udaje się na Węgry, gdzie umiera w 1081 r.) 1079 - 1102 - panowanie Władysława I Hermana, syna Kazimierza I Odnowiciela i Dobronegi księżniczki ruskiej 1079 - powołanie księcia Władysława I Hermana przez możnych panów na tron Polski; wznowił płacenie Czechom trybutu ze Śląska 1100 - podział Polski na dwie części między synów Zbigniew - Wielkopolska, Mazowsze Bolesław - Małopolska, Śląsk 1102 - 4 czerwca śmierć władcy Polski Władysława I Hermana 1102 - 1138 - panowanie Bolesława III Krzywoustego, syna Władysława I Hermana i księżniczki niemieckiej Judyty Marii 1102 - 1107 - walka o władzę między synami Władysława I Hermana - Zbigniewem i Bolesławem, zakończona tragiczną śmiercią Zbigniewa 1109 - wyprawa cesarza Henryka V na Polskę; obrona Głogowa; bitwa pod Wrocławiem na Psim Polu, zakończona odwrotem wojsk niemieckich 1116 - 1122 - walki o uzależnienie całego Pomorza od Polski zakończone sukcesem Bolesława III Krzywoustego - przyłączenie Pomorza Gdańskiego - 1119 r. - przyłączenie ziem Pomorza Zachodniego - 1122 r. 1135 -zjazd w Merseburgu; Bolesław III Krzywousty uznał się lennikiem cesarza Lotara III i złożył hołd lenny z Pomorza Zachodniego i wyspy Rugii; potwierdzona została samodzielność i niezależność Kościoła w Polsce 1138 - ustawa sukcesyjna księcia Bolesława III Krzywoustego; podział kraju na dzielnice; wprowadzenie senioratu - Władysław - otrzymał Śląsk i był pierwszym seniorem - Bolesław - otrzymał Mazowsze - Mieszko - otrzymał Wielkopolskę - Henryk - otrzymał Ziemię Sandomierską (władzę zwierzchnią miał sprawować najstarszy z Piastów - senior, któremu podlegali książęta poszczególnych dzielnic, on też oprócz swej dzielnicy dziedziczonej otrzymał w zarząd dzielnicę senioralną) 1138 - 28 października śmierć władcy państwa polskiego księcia Bolesława III Krzywoustego (Sochaczew) 1138 - 1146 - książę Władysław II Wygnaniec księciem zwierzchnim (seniorem), syn Bolesława III Krzywoustego i Zbysławy, księżniczki kijowskiej 1146 - 1174 - Bolesław IV Kędzierzawy księciem zwierzchnim (seniorem), syn Bolesława III Krzywoustego i Salomei, hrabianki Bergu 1173 -1177 - Mieszko III Stary księciem zwierzchnim (seniorem), syn Bolesława III Krzywoustego i Salomei hrabianki Bergu 1177 - 1194 - Kazimierz II Sprawiedliwy księciem zwierzchnim (seniorem), syn Bolesława III Krzywoustego i Salomei hrabianki Bergu 1185 - Bogusław I książę Pomorza Zachodniego złożył hołd królowi Danii Kanutowi VI; Polska utraciła zwierzchność nad Pomorzem Zachodnim 1194 - 1227 -Leszek Biały (książę sandomierski), księciem zwierzchnim (seniorem), syn Kazimierza II Sprawiedliwego i Heleny księżniczki morawskiej 1209 - utworzenie zakonu rycerskiego "Braci Dobrzyńskich" w celu podboju i chrystianizacji kraju pogańskich Prusów 1226 - książę Mazowsza Konrad sprowadza do Polski "Zakon Niemiecki Najświętszej Marii Panny" - Krzyżaków (powstał w 1198 r. w Palestynie); otrzymują oni Ziemię Chełmińską jako lenno 1227 - zamordowanie księcia zwierzchniego Leszka Białego przez Świętopelka Pomorskiego w czasie zjazdu książąt w Gąsawie 1227 - 1232 - okres (pięć lat) walk między braćmi o sprawowanie władzy zwierzchniej w kraju 1232 - 1238 - Henryk I Brodaty (książę śląski), księciem zwierzchnim (seniorem), syn Bolesława Wysokiego władcy Śląska 1235 - zakon rycerski "Braci Dobrzyńskich" został wchłonięty przez Zakon Krzyżacki 1237 - połączenie Zakonu Kawalerów Mieczowych (założony w 1202 r.; działał w Inflantach) z Zakonem Krzyżackim 1238 - 1241 - Henryk II Pobożny (książę śląski), księciem zwierzchnim (seniorem) syn Henryka I Brodatego, władcy Polski w latach 1232 - 1238 1241 - kolejny najazd Tatarów na ziemie polskie; bitwa pod Legnicą, śmierć Henryka II Pobożnego; Tatarzy mimo odniesionego zwycięstwa wycofali się z ziem polskich 1241 - 1242 - Konrad I Mazowiecki (książę Mazowsza i Kujaw), księciem zwierzchnim (seniorem), syn Kazimierza II Sprawiedliwego i Heleny księżniczki morawskiej 1253 - kanonizacja biskupa Stanisława ze Szczepanowa (zginął w czasie panowania króla Bolesława II Śmiałego) 1279 - 1288 - Leszek Czarny (książę łęczycko-sieradzki i sandomierski), księciem zwierzchnim (seniorem), syn Kazimierza księcia kujawskiego, łęczyckiego, sieradzkiego 1279 - wprowadzenie na ziemiach polskich przymusu parafialnego; zgodnie z uchwałami IV soboru laterańskiego (1215 r.) mieszkańcy byli zobowiązani do uczestnictwa w mszach oraz przyjmowania sakramentów we właściwym kościele parafialnym 1288 - 1290 - Henryk IV Probus (książę wrocławski), księciem zwierzchnim (seniorem), wnuk Henryka II Pobożnego władcy Polski w latach 1238 - 1241 1288 - po opanowaniu stolicy w Krakowie rozpoczął starania o zgodę papieża na koronację 1290 - śmierć Henryka IV Probusa; zapisuje w testamencie Ziemię Krakowską księciu Wielkopolski Przemysławowi II 1279 - 1290 - książę Przemysław władcą Wielkopolski 1282 - układ w Kępnie; władca Pomorza Gdańskiego czyni Przemysława II swym następcą 1290 - 1296 - Przemysław II księciem zwierzchnim (seniorem) i królem Polski, prawnuk Mieszka III Starego władcy Polski w latach 1173-1177 1291 - ustąpienie z tronu krakowskiego przed atakami wojsk czeskich; zmuszony do ucieczki wywiózł z Wawelu insygnia koronacyjne 1295 - koronacja Przemysława II na króla Polski przez arcybiskupa gnieźnieńskiego, Jakuba Świnkę w dniu 26 czerwca w katedrze gnieźnieńskiej; po niemal dwustu latach korona Bolesława II Śmiałego znalazła się na skroniach wielkopolskiego księcia; objął we władanie Pomorze Gdańskie 1296 - zamordowanie (8 lutego) króla Przemysława II w Rogoźnie z inspiracji margrabiów brandenburskich; władzę w Wielkopolsce obejmuje książę brzesko - kujawski Władysław Łokietek 1300 - 1305 - okres panowania na tronie polskim Wacława II władcy Czech 1305 - 1306 - Wacław III czeski królem Polski, syn Wacława II 1306 - 1333 - panowanie Władysława I Łokietka, syna Kazimierza księcia kujawskiego i Eufrozyny księżniczki śląskiej 1308 - zajęcie Gdańska przez Brandenburczyków; Zakon Krzyżacki podstępnie zajął Pomorze Gdańskie 1309 - Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego Zygfryd von Teuchtwagen przeniósł siedzibę krzyżacką z Wenecji do Malborka 1311 - bunt przeciwko księciu Władysławowi Łokietkowi wzniecony przez patrycjat miasta Krakowa 1314 - Władysław Łokietek wkroczył do Poznania i opanował Wielkopolskę 1320 - 20 stycznia w katedrze na Wawelu Władysław I Łokietek został namaszczony przez arcybiskupa Janisława na króla, jego zaś żona Jadwiga, córka Bolesława V Pobożnego, na królową Polski 1320 - 1321 - proces polsko-krzyżacki przed sądem papieskim w Inowrocławiu i Brześciu; zapadł tam pomyślny wyrok dla polskiego władcy - zwrot Polsce Pomorza Gdańskiego - Krzyżacy nie uznali go 1325 - przymierze Polski z państwem litewskim umocnione małżeństwem syna Łokietka Kazimierza z Aldoną córką księcia Litwy Giedymina 1331 - najazd na ziemie polskie z północy wojsk krzyżackich, z południa wojsk czeskich Jana Luksemburga; najeźdźcy spustoszyli Wielkopolskę; w drodze powrotnej część wojsk krzyżackich została pobita pod Płowcami (27 września) 1332 - zabór Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej przez Zakon Krzyżacki 1333 - śmierć (2 marca) króla Władysława I Łokietka w Krakowie 1333 - 1370 - panowanie Kazimierza III Wielkiego, syna Władysława II Łokietka i Jadwigi, księżniczki śląskiej, królowej Polski 1335 - zjazd w Wyszehradzie; Jan Luksemburski - władca Czech zrzekł się roszczeń do korony polskiej za 20 tysięcy kop groszy praskich; monarchowie: czeski i węgierski rozsądzili spór polsko-krzyżacki o zabrane przez Zakon polskie ziemie (Kujawy i Ziemia Dobrzyńska), wydając niekorzystny dla Polski wyrok 1339 - układ polsko-węgierski o prawie króla węgierskiego do Królestwa Polskiego lub jego następców, gdyby król Polski Kazimierz zmarł bezpotomnie - proces polsko-krzyżacki w Warszawie; trwał ponad siedem miesięcy i zakończył się korzystnym dla Polski wyrokiem papieskim - nakaz zwrotu Polsce zagrabionych przez Krzyżaków ziem - którego Krzyżacy nie uznali 1343 - pokój wieczysty z zakonem Krzyżackim w Kaliszu; Polska odzyskała Kujawy i Ziemię Dobrzyńską, a Pomorze Gdańskie i Ziemia Chełmińska przekazana została Krzyżakom jako "wieczysta jałmużna"; król Polski zachował tytuł pana i dziedzica tych ziem, co w przyszłości pozwoliło wznowić starania o zwrot tych ziem 1348 - traktat pokojowy króla Kazimierza III Wielkiego z cesarzem Karolem IV - cesarz zrzekł się pretensji do Mazowsza, król praw do Śląska 1351 - książęta mazowieccy uznali się lennikami króla Kazimierza III 1364 - zjazd krakowski; Kazimierz III Wielki podejmował cesarza Karola IV Luksemburskiego, króla Węgier Ludwika Andegaweńskiego, Waldemara IV Duńskiego, Piotra króla Cypru oraz książąt Bolka Świdnickiego, Siemowita III Mazowieckiego, Bogusława V Pomorskiego, Ottona margrabiego brandenburskiego; uczta u Wierzynka - założenie wyższej uczelni w Krakowie na wzór uniwersytetów włoskich, początkowo zwana Akademią Krakowską 1334 - 1367 - król Kazimierz wydał liczne przywileje dla Żydów mieszkających na ziemiach polskich 1370 - śmierć (5 listopada) króla Kazimierza III Wielkiego w Krakowie na skutek wcześniej odniesionej rany w czasie łowów na dzikiego zwierza; był ostatnim władcą Polski z dynastii Piastów |