Lemur zaprasza
Cytoplazma Cytoplazma -żółtko bezbarwne ,ciągliwe, bezzapachowe, bezsmarowa substancja(podobna do białka jaj) na terenie cytoplazmy znajdują się składniki plazmatyczne komórki. Skład chemiczny woda do90% , białka , tłuszcze , cukry, rożnego rodzaju jony. Wykazuje ruchy pulsacyjne, rotacyjne, cyrkulacyjne. W wyniku ruchów transportowanesa sybstanmcje z jednej komórki do drugiej Funkcje cytoplazmy: transport, środowisko wielu reakcji chemicznych, jest materia komórki w której zawieszona jest organella Jądro komórkowe funkcje : kieruje metabolizmem komórki(bierze udzial-decyduje o syntezie białek) , bierze udział- decyduje w procesie podziałem komórek, utlenianie podczas których uwalniana jest energia- powstaje ATP zw. Wysoce energetyczny Siateczka wewnątrz plazmatyczna- to system błon tworzących komórki, pęcherzyki, cysterny. Rodzaje: gładkie, szorstkie (do błon przyłączone są rybosony) Funkcje : wydziela w komorce przestrzenie w których mogą zachodzic przeciwstawne procesy, synteza bialek (szorstkie), przemiany węglowodorowe i tłuszczowe (gładkie), detoksykacja( pozbawione szkodliwych subst) Lizosomy: struktury o kształcie pęcherzyków występowania w komórkach, zwierzęcych zwierzęce znzymy trawienne Aparaty golkiego struktury stos spłaszczony chbloniastych woreczków otoczonych pęcherzykami. Biegun cis-synteza substancji. Biegun trans-transportowanie subst do komórek Rola aparatu golkiego jest synteza substancji np.: slucow , wielocukrów, olejków eterycznych, hormonów(u zwierząt) Rybosomy występują na terenie cytoplazmy, jądra, mitochondrow,, plastydow kuliste struktury złożone z podjednostki mniejszej i większej biorą udział w syntezie białek. Mogą występować w formie wolnej bądź związanej z błonami Sffrosomy w komórkach roślinnych są pęcherzykami zwierzęcymi enzymy biorą udział w przemianach lipidowych. Jądro jest nadrzędna organella każdej komórki, warunkuje właściwy jej metabolizm, reprodukcje i wzrost. Cevtrolie- są to cylindryczne poryste twory, zbudowane z 9 zespołów mikrotabuli polaczonych z osią centrali, występują w komórkach eukariotycznych (wyjątek rośliny wyższe). Spełniają role inicjatora organizatora wrzeciona podiolowego Chroloplast -organella właściwa komórkom roślinnym, w nim zachodzi proces fotosyntezy. Plastydy- występują w komórkach roslinbnych są trzy rodzaje plastydow. -leukoplasty-plastydy bezbarwne gromadzą materiały zapasowe np.: skrobie(amyloplasty) tłuszcze (elajoplasty, lipoplasty) -chormoplasty- zawierają barwniki żółte, czerwone, maja kształt wrzecionowaty lub kulisty, nadają barwę kwiatom , owocom -chroloplasty-zawieraja barwnik zielony (chlorofil) inne . biorą udział w procesie fotosyntezy błona komórkowa jest to błona oddzielająca wnętrze komórki od środowiska zewnętrznego. Jest to błona bialkowo-lipidowa , ma układ warstwowy: -wewnątrz są dwie warstwy tłuszczy, -na zewnątrz z każdej strony białka funkcje: -blonaciagla izolująca wnętrze od środowisk zewnętrznego, -spolaryzowana czyli może odbierać bodźce, -jest selektywna (wyburza) substancje niektóre mogą przez nią przenikać np.: woda składniki nieplazmatyczne wakoula (wodniczka) ma postać drobnych licznych pęcherzyków l(w komórkach młodych) lub wypełnia prawie cala komórkę w komórkach starszych walcuola jest odgraniczona błona zwana tonoplast. Wewnątrz znajduje się sok komórkowy zawierający :wodę, barwniki -(flawony, autogony, olnaloidy, glikozydy gronikii inne zw. Rola wakuoli: -zbiornik wody , -zapewnia wigor komórki (jędrność), -gromadzi materiały zapasowe, -jest miejscem odkładania wydzielin i wydalin W komórce zwierzęcej wokuola nazywana jest wodniczka są mniejsze niż w komórkach roślinnych są wyspecjalizowane np.:-wodniczki pokarmowe , -wodniczki tętnicze (reg.cis.) Ściana komórkowa występuje w komórkach roślinnych p(kom/ rozrodcze nie maja jej) jest wytworem plotoplastu ma budowę warstwowa. -blaszka środkowa , -celuloza (obłożona z obu stron blaszki środkowej)ma ona postać włókien, które się krzyzyja a przestrzenie wolne wypełnione są pektynami i hemiceluozmi Substancje które maja wnikać do komórki musza pokonać przeszkodę w postaci plazmalenny, która otacza komórkę. W komórkach roślinnych ściana komórkowa nie stanowi przeszkody gdyż przez nią przenikają zarówno gazy jak i woda oraz wszelkie ciała rozpuszczone w wodzie Dyfuzja- jest to samoistne przemieszczanie się cząsteczek lub jonów od miejsca gdzie jest ich mniej (st. mniejsze) Osmoza przenikanie roztworów przez błonę półprzepuszczalna Ciśnienie osmatyczne (potencjał osmatyczny) siła (ciężar), który zrównoważy słupy cieczy w ramionach naczynia Turgor-cisnienie wywierane przez roztwór komórkowy na błonę komórkowa Siła ssąca- decyduje o pobieraniu wody przez komórkę zachodzi to wówczas gdy turgor jest mniejszy od potencjału somatycznego Pobieranie substancji rozpuszczonych w wodzie. Substancje te występują w postaci cząsteczek i jonów zdolność pobieranie substancji rozpuszczonych w wodzie przez komórkę związane jest z selektywnością błon to czy substancja przeniknie przez błonę decyduje wielkość cząsteczki. Jony przenikają przez błonę na zasadzie dyfuzji Nosniki błonowe - odpowiedzialne są za transport jonów wbrew gradientowi stężeń . do tego procesu konieczny jest nakład energii. Taki transport to transport aktywny. Wchłanianie fizjologiczne wnikanie ciął do krwi występuje w rożnych częściach ciała najwidoczniej w przewodzie pokarmowym. Działanie sokow trawiennych przygotowuje pokarmy do wchłaniania. Wchłanianie u zwierząt odbywa się przede wszystkim w jelicie cienkim Organizmy samozytne- są w stanie sobie wytworzyć proste związki nieorganiczne tlen te substancje przetwarzają w organizmie Fotoantotropy - przeprow . reakcje fotosyntezy , która polega na tworzeniu związków organicznych z wody i dwutlenku węgla przy udziale energii świetlnej i chroloplastow. Chemountropy przeprowadzają reakcje chemosyntezy , która polega na tworzeniu związków organicznych , nieorganicznych przy udziale energii chemicznej Fotoautotropy są to rośliny Chemoantropy- bakterie żelazowe , siarkowe , azotowe Pasożyty- organizm żyjący kosztem drugiego organizmu. Pasożyty mogą być stale lub okresowe , wewnętrzne, zewnętrzne, roślinne . do heterotrotow- kalozercy, dzdźownin malozerny Filkatory- pobierają bardzo dobry pokarm Polykacze- połykają pokarm w całości Kawalkozercy- pobierają w dużych ilościach ale go rozdrabniają Przebieg fotosyntezy składa się z dwóch etapów 1.faza świetlna istoty siły świetlnej -jest wytworzenie siły asymilacyjnej czyli wytworzenie NADPH2 i ATP za świet.- zachodzi w grauachroloplastu ponieważ tam jest chrolofi przenosniki-plastocyjanina 2.fazaniezalezna od swiatla przebiega w stronie chloroplastu dzieli się na 3 etapy 1.karboksylacja polega na przyłączeniu dwutlenku węgla do związku 5 węglowego rybuozo1,5dwufosforu powstaje zwiazek6 węglowych cząsteczek kwasu 3fosforoglicerynowy 2.redukcja przy udziale siły asymilacyjnej kwas 3 fosflicerynowy przeksztal. Jest ww afdechyd 3 fosfoglicerynowy 3.regulacja części aldehydu służy do odtworzenia 5weglowego związku ryboulozo1,5 dwufosforanu. Reszta aldehydu jest zyskiem fotosyntezy i służy do tworzenia substancji potrzeb w komórce (białek, cukrów, tłuszczy) chemosynteza jest procesem polegającym na przyswojena co2 kosztem energii chemicznej przebiega w dwóch etapach 1.etap- utlenienie związków nieorganicznych które prowadzi do uzyskania energii 2.etap-zuzycie energii na redukcje co2 i wytworzenie związków organicznych. Chemosynteza przeprowadzają bakterie chomosyntezujace np.: bakterie azotowe :nitrosmonas utleniają amoniak do kwasu azotowego siarkowe utleniają siarkę do kwasu siarkowego przeprowadzają i jej przebieg |