htmluzytkowanie

Lemur zaprasza

Ustawa

z dnia 23 kwietnia 1964 r.

Kodeks cywilny.

(Dz.U. nr 16, poz. 93 ze zm.)

(wyciąg)

Tytuł III.

PRAWA RZECZOWE
OGRANICZONE

DZIAŁ I.

PRZEPISY OGÓLNE

Art. 244. § 1. Ograniczonymi
prawami rzeczowymi są: użytkowanie, służebność, zastaw,
własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego,
spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego, prawo do domu
jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej oraz hipoteka.

§ 2. Własnościowe spółdzielcze
prawo do lokalu mieszkalnego, spółdzielcze prawo do lokalu
użytkowego, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni
mieszkaniowej oraz hipotekę regulują odrębne przepisy.

Art. 245. § 1. Z
zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do
ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się
odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności.

§ 2. Jednakże do ustanowienia
ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości nie stosuje się
przepisów o niedopuszczalności warunku lub terminu. Forma aktu
notarialnego jest potrzebna tylko dla oświadczenia
właściciela, który prawo ustanawia.

Art. 2451. Do przeniesienia
ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości potrzebna jest
umowa między uprawnionym a nabywcą oraz - jeżeli prawo jest
ujawnione w księdze wieczystej - wpis do tej księgi, chyba że
przepis szczególny stanowi inaczej.

Art. 246. § 1. Jeżeli
uprawniony zrzeka się ograniczonego prawa rzeczowego, prawo to
wygasa. Oświadczenie o zrzeczeniu się prawa powinno być
złożone właścicielowi rzeczy obciążonej.

§ 2. Jednakże gdy ustawa nie stanowi
inaczej, a prawo było ujawnione w księdze wieczystej, do jego
wygaśnięcia potrzebne jest wykreślenie prawa z księgi
wieczystej.

Art. 247. Ograniczone prawo
rzeczowe wygasa, jeżeli przejdzie na właściciela rzeczy
obciążonej albo jeżeli ten, komu prawo takie przysługuje,
nabędzie własność rzeczy obciążonej.

Art. 248. § 1 Do zmiany
treści ograniczonego prawa rzeczowego potrzebna jest umowa
między uprawnionym a właścicielem rzeczy obciążonej, a
jeżeli prawo było ujawnione w księdze wieczystej - wpis do tej
księgi.

§ 2. Jeżeli zmiana treści prawa
dotyka osoby trzeciej, do zmiany potrzebna jest zgoda tej osoby.
Oświadczenie osoby trzeciej powinno być złożone jednej ze
stron.

Art. 249. § 1. Jeżeli kilka
ograniczonych praw rzeczowych obciąża tę samą rzecz, prawo
powstałe później nie może być wykonywane z uszczerbkiem dla
prawa powstałego wcześniej (pierwszeństwo).

§ 2. Przepis powyższy nie uchybia
przepisom, które określają pierwszeństwo w sposób odmienny.

Art. 250. § 1. Pierwszeństwo
ograniczonych praw rzeczowych może być zmienione. Zmiana nie
narusza praw mających pierwszeństwo niższe aniżeli prawo
ustępujące pierwszeństwa, a wyższe aniżeli prawo, które
uzyskuje pierwszeństwo ustępującego prawa.

§ 2. Do zmiany pierwszeństwa praw
rzeczowych ograniczonych potrzebna jest umowa między tym, czyje
prawo ma ustąpić pierwszeństwa, a tym, czyje prawo ma uzyskać
pierwszeństwo ustępującego prawa. Jeżeli chociaż jedno z
tych praw jest ujawnione w księdze wieczystej, potrzebny jest
także wpis do księgi wieczystej.

§ 3. Zmiana pierwszeństwa staje się
bezskuteczna z chwilą wygaśnięcia prawa, które ustąpiło
pierwszeństwa.

Art. 251. Do ochrony praw
rzeczowych ograniczonych stosuje się odpowiednio przepisy o
ochronie własności.

(....)

DZIAŁ II.

UŻYTKOWANIE

Rozdział I

Przepisy ogólne

Art. 252. Rzecz można
obciążyć prawem do jej używania i do pobierania jej
pożytków (użytkowanie).

Art. 253. § 1. Zakres
użytkowania można ograniczyć przez wyłączenie oznaczonych
pożytków rzeczy.

§ 2. Wykonywanie użytkowania
nieruchomości można ograniczyć do jej oznaczonej części.

Art. 254. Użytkowanie jest
niezbywalne.

Art. 255. Użytkowanie wygasa
wskutek niewykonywania przez lat dziesięć.

Art. 256. Użytkownik powinien
wykonywać swoje prawo zgodnie z wymaganiami prawidłowej
gospodarki.

Art. 257. § 1. Jeżeli
użytkowanie obejmuje określony zespół środków produkcji,
użytkownik może w granicach prawidłowej gospodarki
zastępować poszczególne składniki innymi. Włączone w ten
sposób składniki stają się własnością właściciela
użytkowanego zespołu środków produkcji.

§ 2. Jeżeli użytkowany zespół
środków produkcji ma być zwrócony według oszacowania,
użytkownik nabywa własność jego poszczególnych składników
z chwilą, gdy zostały mu wydane; po ustaniu użytkowania
obowiązany jest zwrócić zespół tego samego rodzaju i tej
samej wartości, chyba że inaczej zastrzeżono.

Art. 258. W stosunkach
wzajemnych między użytkownikiem a właścicielem użytkownik
ponosi ciężary, które zgodnie z wymaganiami prawidłowej
gospodarki powinny być pokrywane z pożytków rzeczy.

Art. 259. Właściciel nie ma
obowiązku czynić nakładów na rzecz obciążoną
użytkowaniem. Jeżeli takie nakłady poczynił, może od
użytkownika żądać ich zwrotu według przepisów o prowadzeniu
cudzych spraw bez zlecenia.

Art. 260. § 1. Użytkownik
obowiązany jest dokonywać napraw i innych nakładów
związanych ze zwykłym korzystaniem z rzeczy. O potrzebie innych
napraw i nakładów powinien niezwłocznie zawiadomić
właściciela i zezwolić mu na dokonanie potrzebnych robót.

§ 2. Jeżeli użytkownik poczynił
nakłady, do których nie był obowiązany, stosuje się
odpowiednio przepisy o prowadzeniu cudzych spraw bez zlecenia.

Art. 261. Jeżeli osoba trzecia
dochodzi przeciwko użytkownikowi roszczeń dotyczących
własności rzeczy, użytkownik powinien niezwłocznie
zawiadomić o tym właściciela.

Art. 262. Po wygaśnięciu
użytkowania użytkownik obowiązany jest zwrócić rzecz
właścicielowi w takim stanie, w jakim powinna się znajdować
stosownie do przepisów o wykonywaniu użytkowania.

Art. 263. Roszczenie
właściciela przeciwko użytkownikowi o naprawienie szkody z
powodu pogorszenia rzeczy albo o zwrot nakładów na rzecz, jak
również roszczenie użytkownika przeciwko właścicielowi o
zwrot nakładów na rzecz przedawniają się z upływem roku od
dnia zwrotu rzeczy.

Art. 264. Jeżeli użytkowanie
obejmuje pieniądze lub inne rzeczy oznaczone co do gatunku,
użytkownik staje się z chwilą wydania mu tych przedmiotów ich
właścicielem. Po wygaśnięciu użytkowania obowiązany jest do
zwrotu według przepisów o zwrocie pożyczki (użytkowanie
nieprawidłowe).

Art. 265. § 1. Przedmiotem
użytkowania mogą być także prawa.

§ 2. Do użytkowania praw stosuje
się odpowiednio przepisy o użytkowaniu rzeczy.

§ 3. Do ustanowienia użytkowania na
prawie stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu tego
prawa.

Rozdział II

Użytkowanie przez
osoby fizyczne

Art. 266. Użytkowanie
ustanowione na rzecz osoby fizycznej wygasa najpóźniej z jej
śmiercią.

Art. 267. § 1. Użytkownik
obowiązany jest zachować substancję rzeczy oraz jej
dotychczasowe przeznaczenie.

§ 2. Jednakże użytkownik gruntu
może zbudować i eksploatować nowe urządzenia służące do
wydobywania kopalin z zachowaniem przepisów prawa geologicznego
i górniczego.

§ 3. Przed przystąpieniem do robót
użytkownik powinien w odpowiednim terminie zawiadomić
właściciela o swym zamiarze. Jeżeli zamierzone urządzenia
zmieniałyby przeznaczenie gruntu albo naruszały wymagania
prawidłowej gospodarki, właściciel może żądać ich
zaniechania albo zabezpieczenia roszczenia o naprawienie szkody.

Art. 268. Użytkownik może
zakładać w pomieszczeniach nowe urządzenia w takich granicach
jak najemca.

Art. 269. § 1. Właściciel
może z ważnych powodów żądać od użytkownika
zabezpieczenia, wyznaczając mu w tym celu odpowiedni termin. Po
bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu właściciel może
wystąpić do sądu o wyznaczenie zarządcy.

§ 2. Użytkownik może żądać
uchylenia zarządu, jeżeli daje odpowiednie zabezpieczenie.

Art. 270. Właściciel może
odmówić wydania przedmiotów objętych użytkowaniem
nieprawidłowym, dopóki nie otrzyma odpowiedniego
zabezpieczenia.

Rozdział III

Użytkowanie przez
rolnicze spółdzielnie produkcyjne

Art. 271. Użytkowanie gruntu
stanowiącego własność Skarbu Państwa może być ustanowione
na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej jako prawo
terminowe lub jako prawo bezterminowe. W każdym razie
użytkowanie takie wygasa z chwilą likwidacji spółdzielni.

Art. 272. § 1. Jeżeli
rolniczej spółdzielni produkcyjnej zostaje przekazany do
użytkowania zabudowany grunt Skarbu Państwa, przekazanie
budynków i innych urządzeń może nastąpić albo do
użytkowania, albo na własność.

§ 2. Budynki i inne urządzenia
wzniesione przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną na
użytkowanym przez nią gruncie Skarbu Państwa stanowią
własność spółdzielni, chyba że w decyzji o przekazaniu
gruntu zostało zastrzeżone, iż mają się stać własnością
Skarbu Państwa.

§ 3. Odrębna własność budynków i
innych urządzeń, przewidziana w paragrafach poprzedzających,
jest prawem związanym z użytkowaniem gruntu.

Art. 273. Jeżeli użytkowanie
gruntu Skarbu Państwa przez rolniczą spółdzielnię
produkcyjną wygasło, budynki i inne urządzenia trwale z
gruntem związane i stanowiące własność spółdzielni stają
się własnością Skarbu Państwa. Spółdzielnia może żądać
zapłaty wartości tych budynków i urządzeń w chwili
wygaśnięcia użytkowania, chyba że zostały wzniesione wbrew
społeczno-gospodarczemu przeznaczeniu gruntu.

Art. 274. Przepisy dotyczące
własności budynków i innych urządzeń na gruncie Skarbu
Państwa użytkowanym przez rolniczą spółdzielnię
produkcyjną stosuje się odpowiednio do drzew i innych roślin.

Art. 275. Rolnicza
spółdzielnia produkcyjna może zmienić przeznaczenie
użytkowanych przez siebie gruntów Skarbu Państwa albo
naruszyć ich substancję, chyba że w decyzji o przekazaniu
gruntu inaczej zastrzeżono.

Art. 276. (skreślony).

Art. 277. § 1. Jeżeli
statut rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub umowa z
członkiem spółdzielni inaczej nie postanawia, spółdzielnia
nabywa z chwilą przejęcia wniesionych przez członków
wkładów gruntowych ich użytkowanie.

§ 2. Do wniesienia wkładów
gruntowych nie stosuje się przepisów o obowiązku zachowania
formy aktu notarialnego przy ustanowieniu użytkowania
nieruchomości.

Art. 278. Statut rolniczej
spółdzielni produkcyjnej może postanawiać, że - gdy wymaga
tego prawidłowe wykonanie zadań spółdzielni - przysługuje
jej uprawnienie do zmiany przeznaczenia wkładów gruntowych oraz
uprawnienie do naruszenia ich substancji albo jedno z tych
uprawnień.

Art. 279. § 1. Budynki i
inne urządzenia wzniesione przez rolniczą spółdzielnię
produkcyjną na gruncie stanowiącym wkład gruntowy stają się
jej własnością. To samo dotyczy drzew i innych roślin
zasadzonych lub zasianych przez spółdzielnię.

§ 2. W razie wygaśnięcia
użytkowania gruntu działka, na której znajdują się budynki
lub urządzenia będące własnością spółdzielni, może być
przez spółdzielnię przejęta na własność za zapłatą
wartości w chwili wygaśnięcia użytkowania. Drzewa i inne
rośliny zasadzone lub zasiane przez spółdzielnię stają się
własnością właściciela gruntu.

Art. 280-282.
(skreślone).

Rozdział IV

Inne wypadki
użytkowania

Art. 283. (skreślony).

Art. 284. Do innych wypadków
użytkowania przez osoby prawne stosuje się przepisy rozdziału
I i odpowiednio rozdziału II niniejszego działu, o ile
użytkowanie to nie jest inaczej uregulowane odrębnymi
przepisami.