Lemur zaprasza
Rola dworu w rozwoju kultury. Obraz kult. dworskiej w literaturze polskiej i europejskiej. Etykieta dworsko-rycerska. Kobieta w kulturze średniowiecza. Typowe gat. literatury świeckiej. Typowe gat. literatury świeckiej: Proza: Kroniki:- Kronika Galla Anonima, Wincentego Kadłubka, Janka z Czarnkowa Listy miłosne Epika rycerska = chansons de geste:- pieśni o czynach bohaterskich; np. Pieśń o Nibelungach, Pieśń o Rolandzie, utwory o Zawiszy Czarnym Romanse rycerskie:- Opowieści o królu Arturze..., Dzieje Tristana i Izoldy Poezja: Poematy obyczajowe:- O zachowaniu się przy stole(= O chlebowym stole) Przesława Słoty, Satyra na leniwych chłopów Satyry:- Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią Poematy historyczne:- Wiersz o zabiciu Adama Tęczyńskiego Wiersze mnemotechniczne:- Jakub Perkoszowic Etykieta dworsko-rycerska: wiele dzieł dotyczących zachowania się przy stole (Tishzucht, Book of Nature, O chlebowym stole); ustalone zachowania (konwenans): odmawianie modlitwy przed posiłkiem zajmowanie przy stole właściwego miejsca usługiwanie damom i nie uwłaczanie im nie sięganie po coś przez cały stół (należy poprosić) damy powinny jeść małymi kęsami zakaz mlaskania, plucia na serwetę, krytykowania potraw etykieta mówiła też jak powinien zachowywać się prawdziwy pan w stosunku do władcy, Boga, Ojczyzny i damy swego serca Kobieta w średniowieczu: rycerski kult kobiet kobiety należało szanować i wychwalać ich zalety mogły być bohaterkami w eposach rycerskich (najczęściej w germańskich) bardzo często (mężatki) w literaturze zawikłane były w nieszczęśliwą miłość Rola dworu w rozwoju kultury: dwór narzuca pewne wzorce postępowań władca często sprowadzał na dwór artystów zagranicznych, z których potem polscy artyści brali przykład dwór był centrum sztuki Obraz kultury dworskiej w literaturze: 1. europejskiej:a.) dworskie utwory obyczajowe- "Hofzucht" (obyczaje dworu) Tannhuser XXIII w.- Niemcy- "Cortesie"(Dworności) Bonvesin de la Riva - Włochyb) żywoty władców i rycerzy- Einhard : "Życie Karola Wielkiego" - - Wilhelm z Armoryki : "Czyny Filipa Augusta" - Francja - z "Kroniki" Nestora : "Charakterystyka Jarosława Mądrego" - Rosja - Anna Komnena : "Aleksjada" - o dziejach panowania Aleksa I Komnena (ojca Anny) -Bizancjum 2. polskiej : a) poematy stanowe - satyryczne opisy wad i przewinień różnych grup ludzkich m.in. panów, dworzan np.: "Antigameratus" (nierządnik) b) Poematy opisujące rytuały zachowań dworskich np.: "Wiersz o zachowaniu się przy stole" Przesława Słoty c) kroniki, legendy np.: - fragment o chorobie zgonie i pogrzebie Kazimierza Wielkiego w "Kronice Wielkiej" Janka z Czarnkowa - opisy wielu obrzędów dworskich jak: koronacje, zaślubiny, ingresy, przysięgi, hołdy lenne |
