Lemur zaprasza
Rola dworu w rozwoju kultury. Obraz kult. dworskiej w literaturze polskiej i europejskiej. Etykieta dworsko-rycerska. Kobieta w kulturze ¶redniowiecza. Typowe gat. literatury ¶wieckiej. Typowe gat. literatury ¶wieckiej: Proza: Kroniki:- “Kronika” Galla Anonima, Wincentego Kadłubka, Janka z Czarnkowa Listy miłosne Epika rycerska = chansons de geste:- pie¶ni o czynach bohaterskich; np. “Pie¶ń o Nibelungach”, “Pie¶ń o Rolandzie”, utwory o Zawiszy Czarnym Romanse rycerskie:- “Opowie¶ci o królu Arturze...”, “Dzieje Tristana i Izoldy” Poezja: Poematy obyczajowe:- “O zachowaniu się przy stole”(= “O chlebowym stole”) Przesława Słoty, “Satyra na leniwych chłopów” Satyry:- “Rozmowa mistrza Polikarpa ze ¶mierci±” Poematy historyczne:- “Wiersz o zabiciu Adama Tęczyńskiego” Wiersze mnemotechniczne:- Jakub Perkoszowic Etykieta dworsko-rycerska: wiele dzieł dotycz±cych zachowania się przy stole (“Tishzucht”, “Book of Nature”, “O chlebowym stole”); ustalone zachowania (konwenans): odmawianie modlitwy przed posiłkiem zajmowanie przy stole wła¶ciwego miejsca usługiwanie damom i nie uwłaczanie im nie sięganie po co¶ przez cały stół (należy poprosić) damy powinny je¶ć małymi kęsami zakaz mlaskania, plucia na serwetę, krytykowania potraw etykieta mówiła też jak powinien zachowywać się prawdziwy pan w stosunku do władcy, Boga, Ojczyzny i damy swego serca Kobieta w ¶redniowieczu: rycerski kult kobiet kobiety należało szanować i wychwalać ich zalety mogły być bohaterkami w eposach rycerskich (najczę¶ciej w germańskich) bardzo często (mężatki) w literaturze zawikłane były w nieszczę¶liw± miło¶ć Rola dworu w rozwoju kultury: dwór narzuca pewne wzorce postępowań władca często sprowadzał na dwór artystów zagranicznych, z których potem polscy arty¶ci brali przykład dwór był centrum sztuki Obraz kultury dworskiej w literaturze: 1. europejskiej:a.) dworskie utwory obyczajowe- "Hofzucht" (obyczaje dworu) Tannhuser XXIII w.- Niemcy- "Cortesie"(Dworno¶ci) Bonvesin de la Riva - Włochyb) żywoty władców i rycerzy- Einhard : "Życie Karola Wielkiego" - - Wilhelm z Armoryki : "Czyny Filipa Augusta" - Francja - z "Kroniki" Nestora : "Charakterystyka Jarosława M±drego" - Rosja - Anna Komnena : "Aleksjada" - o dziejach panowania Aleksa I Komnena (ojca Anny) -Bizancjum 2. polskiej : a) poematy stanowe - satyryczne opisy wad i przewinień różnych grup ludzkich m.in. panów, dworzan np.: "Antigameratus" (nierz±dnik) b) Poematy opisuj±ce rytuały zachowań dworskich np.: "Wiersz o zachowaniu się przy stole" Przesława Słoty c) kroniki, legendy np.: - fragment o chorobie zgonie i pogrzebie Kazimierza Wielkiego w "Kronice Wielkiej" Janka z Czarnkowa - opisy wielu obrzędów dworskich jak: koronacje, za¶lubiny, ingresy, przysięgi, hołdy lenne |