Lemur zaprasza
[ Strona główna | Download | Forum | Linki | Info | Kontakt ] Średniowiecze Jesień średniowiecznej Europy Polityka wewnętrzna Kazimierza Wielkiego POLITYKA WEWNĘTRZNA KAZIMIERZA WIELKIEGO Kazimierz Wielki wszedł do historii jako człowiek, który zmienił oblicze kraju. Nastąpił wzrost gospodarczy państwa. Zmiana jaka nastąpiła jest nie tylko zasługą Kazimierza. W kraju nastąpiły też przemiany społeczne. Na szeroką skalę rozwinęła się lokacja miast. Lokacja to zakładanie, lokowanie miasta lub wsi na jakimś prawie – niemieckim lub polskim. Wiązało się to z nadaniem ziemi. Z czasów panowania Kazimierza zachowało się ponad 1000 dokumentów lokacyjnych, lokacji było znacznie więcej tak miast jak i wsi. Czasami lokacja była tzw. lokacja od podstaw, wtedy zakładano miasto lub wieś zupełnie na dziewiczym terenie. Czasami było tak, że już istniała jakaś osada np. na prawie polskim i dokonywano lokacji na prawie niemieckim. Nadawano nowe prawa, przywileje. Dużą uwagę przywiązywał Kazimierz do górnictwa solnego. Pierwsze kopalnie powstały ok. XIII w. odkryto wówczas złoża soli w Bochni. Dopiero działalność Kazimierz sprawiła, że górnictwo solne stało się „przemysłem narodowym”. W 1368 r. Kazimierz Wielki wydał tzw. ordynację górniczą , która regulowała wszelkie sprawy związane z organizacja pracy w kopalniach soli w Bochni i Wieliczce. Zawierała ona także warunki eksportu soli. Duże znaczenie dla Polski miały także posunięcia prawnicze Kazimierz Wielkiego. Największe znaczenie zyskały tzw. Statuty Kazimierzowskie. W Polsce powstaje pierwszy kodeks prawa pisanego, wcześniej było prawo zwyczajowe. Pierwszym statutem był Statut Wielkopolski. Liczył 34 artykuły. Następnie zmodyfikowano Statut Wielkopolski, został przyjęty Statut Małopolski. Statut Małopolski liczył 25 artykułów. W 1356 r. Kazimierz Wielki powołał do życia Sąd Najwyższy Prawa Niemieckiego. Siedzibę miał na zamku królewskim na Wawelu, był dwuinstacyjny. W 1364 r. Kazimierz Wielki założył Akademię Krakowską. Papieżem był Urban V. Podjęte zostały starania o założenie wyższej uczelni. 6.04.1363 r. prośbą Kazimierz Wielkiego została rozpatrzona pozytywnie, papież wyraził zgodę na utworzenie w Krakowie tzw. studium generalnego. 12.05.1364 r. Kazimierz wydał przywilej fundacyjny. Bulla papieska dotarła do Krakowa 1.09.1364 r. Kazimierz ufundował uniwersytet po uzyskaniu ustnej zgody papieskiej, nie czekając na bullę. Uniwersytet składał się z pięciu katedr prawa rzymskiego, trzech katedr prawa kanonicznego, dwóch katedr medycyny, katedry nauk wyzwolonych. Nie było na Akademii wydziału teologicznego. Dlaczego tego wydziału nie było – są dwie hipotezy : - papież nie wyraził zgody na taką katedrę, gdyż podobny wydział istniał na uniwersytecie w Pradze, - w liście do papieża Kazimierz Wielki nie prosił o wydział teologiczny – ta hipoteza wydaje się bardziej prawdopodobna. Uczelnia krakowska była wzorowana na uniwersytecie w Bolonii i Padwie. Profesorowie mieli zagwarantowane wynagrodzenie z dochodów krakowskich żup solnych, a profesor katedry sztuk wyzwolonych był utrzymywany przez Kościół Mariacki. Stopnie naukowe nadawał biskup krakowski. Śmierć Kazimierz Wielkiego w 1370 r. doprowadziła do upadku znaczenia Akademii. Akademia odrodzi się dopiero za czasów królowej Jadwigi. |