ďťż
Lemur zaprasza
1924- 1996 ZSRR.(Rosja po 1991) 1924 Oficjalnie uznanie ZSRR przez większość państw zachodnich (USA - 1933) 1927 Usunięcie Trockiego i Zinowiewa z partii - Stalin zwycięzcą w walce o władzę 1928 Dekret o przymusowych dostawach zboża przez chłopów - faktyczny koniec NEP 1929 Początek pierwszego planu pięcioletniego i forsownego uprzemysłowienia krajuOgłoszenie końca NEP, początek przymusowej kolektywizacji wsi (kołchozy), likwidacja bogatszych chłopów ("kułaków") 1931-33 Wielki Głód (wiele mln ofiar) jako skutek kolektywizacji i wysiedleń 1932 Uchwała Kongresu Centralnego partii wprowadzająca "realizm socjalistyczny" jako obowiązujący kierunek w literaturze - W planie "pięciolatki antyreligijnej" zlikwidowanie do 1937 wszystkich domów modlitwy w ZSRR 1934 Zabójstwo Siergieja Kirowa (1 XII) - zapowiedź czystki w aparacie partyjnym 1935 Oddanie do użytku metra w Moskwie- Początek współzawodnictwa pracy - A. Stachanow wykonuje 1600% normy urobku węgla 1936-38 Procesy pokazowe i likwidacja bolszewickiej "starej gwardii" (Zinowiew. Kamieniew, Radek, Bucharin i in.), czystki w partii i w wojsku. Ponad 7 mln aresztowań 1937 Czystki rozbijają korpus oficerski Armii Czerwonej 1938 Język rosyjski obowiązkowy w szkołach wszystkich republik 1939 Porozumienie z Hitlerem w sprawie podziału europy Wsch. (23 VIII) 1939-40 Zajęcie nowych terytoriów - wsch. Polski, części Rumunii i Finlandii, państw bałtyckich 1940 wymordowanie oficerów polskich internowanych w ZSRR (wiosna) 1941 Umowa przedłużająca współpracę gospodarczą z Niemcami (10 I), trwają dostawy surowców strategicznych do Niemiec walczących przeciw Wielkiej Brytanii- Układ regulujący sporne kwestie z Japonią (13 IV)- Atak wojsk niemieckich na ZSRR (22 VI), zawiązanie sojuszu z Wlk. Brytanią i USA 1941-45 Wojna z Niemcami ("Wielka wojna ojczyźniana"); złagodzenie polityki wewnętrznej 1944-48 Podporządkowanie sobie państw Europy Środkowej lata 40 Genetyka, cybernetyka i teoria względności zwalczane jako "burżuazyjne pseudonauki" 1949 Utworzenie (25 I) Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG) w celu kontrolowania gospodarki krajów Europy Środkowej- Pierwsza radziecka eksplozja atomowa (29 VIII, z informacją, że ich próby dokonano 1947) 1952 Prawdopodobne przygotowania do nowych czystek ("sprawa lekarzy kremlowskich") 1953 Śmierć Stalina (5 III), zmordowanie Berii jako potencjalnego następcy, przejęcie władzy przez kilkuosobowe kierownictwo (m.in. Chruszczow i Maleńkow) 1953-55 Zmniejszenie napięcia międzynarodowego: unormowanie stosunków z Turcją, Iranem, Izraelem, Jugosławią; wycofanie wojsk z Austrii, koniec wojny w Korei 1955 Utworzenie kierowanego z Moskwy wojskowego Układu Warszawskiego (14 V) 1956 Przemówienie Chruszczowa na XX Zjeździe KPZR (24 II) - potępienie stalinizmu, złagodzenie kursu w polityce wewnętrznej, osłabienie propagandy antyzachodniej - Zbrojne stłumienie powstania na Węgrzech (XI) 1957 Pierwszy sputnik w kosmosie (4 X)- Odsunięcie od władzy Maleńkowa, Mołotowa i Żukowa (4 VII), czołowa rola Chruszczowa 1959 XXI Zjazd KPZR stwierdza zakończenie budowy socjalizmu i proklamuje przejście do budowy społeczeństwa komunistycznego 1960 Zerwanie przez komunistów chińskich stosunków z Moskwą 1961 Jurij Gadarin pierwszym człowiekiem w kosmosie (12 IV)- Zapowiedź Chruszczowa prześcignięcia gospodarki USA przez ZSRR do 1970 1964 Bezkrwawy przewrót: odsunięcie Chruszczowa, Leonid Breżniew jego następcą 1967 Zgoda na oficjalne opublikowanie "Mistrza i Małgorzaty" Michaiła Bułhakowa 1968 Zdławienie wolnościowych ruchów w Czechosłowacji - praktyczna realizacja "doktryny Breżniewa" o ograniczonej suwerenności krajów satelickich 1969 Starcia zbrojne na granicy z Chinami nad Ussuri 1970 Literacka Nagroda Nobla dla Aleksandra Sołżenicyna (wydalony za granicę 1974) 1975 Wspólny lot Sojuz-Apollo (połączenie na orbicie 17 VII) - przejaw polityki odprężenia w stosunkach międzynarodowych- Pokojowa Nagroda Nobla dla Andrieja Sacharowa (zesłany poza Moskwę 1980) 1979-89 Uwikłanie się wojsk radzieckich w wojnę w Afganistanie 1981 Śmierć Breżniewa (10 XI), następcą i kontynuatorem polityki - Jurij Andropow 1984 Śmierć Andropowa (9 XI), kontynuacja jego polityki przez Konstantina Czernienkę 1985 Import zboża z zagranicy osiąga rekordową wielkość 55 mln ton 1986-88 Stopniowa liberalizacja w kraju, zapowiedź reform (pierestrojka), poszerzenie zakresu wolności słowa (głasnost), wzrost nastrojów narodowych w republikach 1990 Przyznanie, że mordu katyńskiego w 1940 dokonano na polecenie władz radzieckich 1991 Próba puczu (19 VIII, Janajew i in.), upadek autorytetu Gorbaczowa, deklaracje niepodległości kolejnych republik związkowych i autonomicznych- Ogłoszenie upadku ZSRR (8 XII, formalnie rozwiązany 31 XII)Rosja po 19911991 12 VI Wybór Borysa Jelcyna na prezydenta Rosji w wyborach powszechnych19 VIII Wzmocnienie pozycji Jelcyna po stłumieniu przez niego puczu Janajewa 23 VIII Wydanie przez Jelcyna zakazu działalności KPZR w Rosji 21 XII Podpisanie deklaracji o stworzeniu Wspólnoty Niepodległych Państw (WNP) 1992 Inflacja przekracza 2000% rocznie, trudności we wprowadzaniu reform rynkowych 1993 Rozwiązanie przez Jelcyna parlamentu (21 IX) i nowe wybory 1994 Rozpoczęcie interwencji wojskowej w Czeczenii (XII) - ostatniej dawnej republice autonomicznej nie uznającej władzy Moskwy 1995 Sukces wyborczy komunistów i nacjonalistów w wyborach do Dumy (17 XII) 1996 Uchwała Dumy uznająca rozwiązanie ZSRR za nieważne (15 III) do góry |