Lemur zaprasza
@font-face { font-family: Arial Unicode MS; } @font-face { font-family: @Arial Unicode MS; } @page Section1 {size: 595.3pt 841.9pt; margin: 70.85pt 70.85pt 70.85pt 70.85pt; mso-header-margin: 35.4pt; mso-footer-margin: 35.4pt; mso-paper-source: 0; } P.MsoNormal { FONT-SIZE: 10pt; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; FONT-FAMILY: "Times New Roman"; mso-style-parent: ""; mso-pagination: widow-orphan; mso-fareast-font-family: "Times New Roman" } LI.MsoNormal { FONT-SIZE: 10pt; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; FONT-FAMILY: "Times New Roman"; mso-style-parent: ""; mso-pagination: widow-orphan; mso-fareast-font-family: "Times New Roman" } DIV.MsoNormal { FONT-SIZE: 10pt; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; FONT-FAMILY: "Times New Roman"; mso-style-parent: ""; mso-pagination: widow-orphan; mso-fareast-font-family: "Times New Roman" } P.MsoCaption { FONT-WEIGHT: bold; FONT-SIZE: 10pt; MARGIN: 6pt 0cm; FONT-FAMILY: "Times New Roman"; mso-pagination: widow-orphan; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-style-next: Standardowy } LI.MsoCaption { FONT-WEIGHT: bold; FONT-SIZE: 10pt; MARGIN: 6pt 0cm; FONT-FAMILY: "Times New Roman"; mso-pagination: widow-orphan; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-style-next: Standardowy } DIV.MsoCaption { FONT-WEIGHT: bold; FONT-SIZE: 10pt; MARGIN: 6pt 0cm; FONT-FAMILY: "Times New Roman"; mso-pagination: widow-orphan; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-style-next: Standardowy } A:link { COLOR: blue; TEXT-DECORATION: underline; text-underline: single } SPAN.MsoHyperlink { COLOR: blue; TEXT-DECORATION: underline; text-underline: single } A:visited { COLOR: purple; TEXT-DECORATION: underline; text-underline: single } SPAN.MsoHyperlinkFollowed { COLOR: purple; TEXT-DECORATION: underline; text-underline: single } DIV.Section1 { page: Section1 } WIERZENIA Egipcjanie czcili wielu bogów i bogiń mogących, zgodnie z ich wierzeniami, wysłuchać ich modlitwy i czynić cuda. Ceremonie religijne odgrywały ważna rolę w codziennym życiu. Liczba bogów i bogiń egipskich jest imponująca. Najważniejszym, takim jak np. Amon, poświęcano miasta i wznoszono w nich świątynie. W całym kraju bogowie ci posiadali także kaplice. Niektórym Egipcjanie stawiali ołtarze we własnych domach. Większość bogów i bogiń przedstawiano jako siły natury, takie jak woda czy powietrze. Byli też utożsamiani z pewnymi zawodami, jak na przykład tkactwo czy uprawa roli lub identyfikowani z niektórymi zwierzętami. W Heliopolis tłumaczono powstanie świata w następujący sposób: bóg słońca Re wyłonił się z praoceanu i ukazał się na kamieniu benben. Następnie stworzył boga Szu - uosobienie powietrza oraz boginię Tefnut - uosobienie wilgoci. Ta para zrodziła z mułu zmieszanego z pociętymi wysuszonymi łodygami traw czy innych roślin i ziemię, i niebo - boga Geba i boginię Nut, którzy z kolei stali się rodzicami czworga bóstw: Izydy, Ozyrysa, Setha i Neftydy. Wierzono, że Ozyrys był władcą Egiptu, umiłowanym przez poddanych. Zazdrościł mu tego brat Seth i podstępnie go zabił, zwłoki porąbał na dwanaście części i rozrzucił po całym kraju. Szczątki te zebrała Izyda wraz ze swoją siostrą Neftydą. Mocą swych zaklęć przywróciła go do dalszego życia w Państwie Umarłych. Następcą Ozyrysa na ziemi został jego syn Horus, a po nim każdy ziemski władca, którego starożytni Egipcjanie uważali za Horusa, syna Ozyrysa. Według systemu hermopolitańskiego (od miasta Hermopolis) najważniejszym bóstwem był Thot, przedstawiany w postaci ibisa lub pawiana. Był on też bogiem księżycem, a ponadto wierzono, że wynalazł pismo. W Memfis za stwórcę świata uznano Ptaha, który był opiekunem sztuk i rzemiosła, a jego zwierzęciem był byk Apis. Na początku II tysiąclecia p.n.e., coraz większe znaczenie zaczął zyskiwać Amon, czczony w Tebach. Został on utożsamiony z bogiem słońcem Re i jako Amon-Re stał się wkrótce głównym bóstwem państwowym. GŁÓWNE BÓSTWA EGIPSKIE HORUS IZYDA AMON ANUBIS RE THOT SOBEK SETH AMON Tebańskie bóstwo wiatru i władca powietrza, mąż Mut, ojciec Chonsu; utożsamiany z Re, był królem bogów i władcą całego Egiptu. Jego imię oznacza ukryty, niewidoczny, dlatego też wizerunek Amona nigdy nie pojawił się wśród hieroglifów. Przedstawiano go jako człowieka w koronie składającej się z dwóch piór, oznaczających dwa królestwa: Dolnego i Górnego Egiptu; wyobrażano go też z głową barana. ANUBIS Środkowoegipski bóg zmarłych; opiekun grobów i patron mumifikacji; przedstawiano go z głową szakala. APIS Bóstwo memfickie, wcielenie boga Ptaha, wyobrażane w postaci świętego byka, niosącego tarczę słoneczną miedzy rogami. ATON Tarcza słoneczna z promieniami zakończonymi dłońmi, widzialny przejaw boga Re. Głównym ośrodkiem jego kultu było miasto Achetaton. ATUM Bóstwo słoneczne, zachodzące słońce, stwórca świata, bogów i ludzi; wyłonił się z wód otaczających świat. Gdy jego dzieci, Szu i Tefnut wyruszyły, by obejrzeć otaczające wody, i zginęły w otchłani, zrozpaczony Atum wysłał na poszukiwania posłańca, który odnalazł dzieci i odprowadził je przed oblicze ojca. Ten z radości popłakał się, a z jego łez narodzili się ludzie. Często Atuma utożsamiano z bogiem Re; przedstawiano go w postaci ludzkiej, z podwójną koroną Dolnego i Górnego Egiptu na głowie. BASTET Bogini radości i zabawy, początkowo lokalna opiekuńcza bogini miasta Bubastis, wyobrażana z głową kotki lub jako kotka. CHEPRE Prabóg i stwórca bóstw, jedna z personifikacji Atuma; wyobrażany w postaci węża, skarabeusza lub człowieka ze skarabeuszem na głowie. CHNUM Bóg stwórca życia, kształtujący istoty ludzkie na swym kole garncarskim; opiekun wylewów Nilu, przedstawiany jako baran lub mężczyzna z głową barana. HAPI Geniusz Nilu i praoceanu Nun, źródła wszelkiego życia, jeden z czterech synów Horusa; chronił zmarłego i pomagał mu wejść do Państwa Umarłych. HATHOR Bogini nieba, towarzyszka Atuma i rodzicielka innych bóstw; bogini radości, zabawy i muzyki, później w Tebach także bogini zmarłych; jawiła się pod postacią krowy, z głową krowy lub tylko z krowimi rogami i dyskiem słonecznym między nimi. HORUS Syn Izydy i Ozyrysa; pierwszy mityczny władca Egiptu. Przez 80 lat toczył walki z Sethem, by w końcu go pokonać. Podczas tych walk Seth oślepił bratanka, którego jednym okiem było słońce, a drugim księżyc. Z pomocą przyszedł Thot, który przywrócił mu wzrok, posmarowawszy oczy Horusa śliną. Horus był przodkiem faraonów, którzy wstępując na tron przyjmowali jego imię. Przedstawiano go jako sokoła lub człowieka z głową sokoła. IZYDA Siostra i żona Ozyrysa, matka Horusa, wzór wiernej żony i troskliwej matki. Ukazywano ją jako kobietę z tarczą słoneczną między krowimi rogami, z berłem lub znakiem życia w dłoni. MAAT Córka Re, bogini prawdy i sprawiedliwości; personifikacja ładu i równowagi we wszechświecie; uczestniczyła w sądzie Ozyrysa, na którym ważono uczynki umarłych. Przedstawiano ją w postaci siedzącej, z piórem strusim na głowie. MIN Bóg płodności i urodzaju, bóg stwórca, patron Pustyni Wschodniej. NECHEBET Bogini sęp, opiekunka Górnego Egiptu i władcy; odpowiednik dolnoegipskiej bogini Wadżet, bogini kobry. NEFTYDA Opiekunka bogini zmarłych; córka Geba (Ziemi) i Nut (Nieba), siostra Ozyrysa, Izydy i Stha; przedstawiana jako płaczka w długiej obcisłej sukni. NUT i GEB Dzieci Szu i Tefnut. Nut władała niebem, a Geb ziemią. Nut, bogini nieba, sprawowała opiekę nad duszami zmarłych. Zazwyczaj boginię przedstawiano jako kobietę wygiętą w łuk i dotykającą palcami ziemi. Geb, bóg ziemi, pierwszy ziemski faraon, miał zielone ciało. Zwykle ukazywano go jako leżącego mężczyznę. Był też bóstwem zmarłych, gdyż uosabiał ziemię, w której grzebano ciała. OZYRYS Bóg wegetacji roślinnej, brat Setha, Neftydy i Izydy, ojciec Horusa. Nauczył Egipcjan uprawiania ziemi i wypiekania chleba. Po śmierci panował nad zaświatami, gdzie był bogiem, królem i sędzią umarłych. Seth, zazdrosny brat Ozyrysa, postanowił usunąć go z tronu. Podstępnie zwabił go do ozdobnego sarkofagu, który zabito gwoździami i wrzucono do Nilu. Jednak Izyda odnalazła ciało męża i ukryła je przed Sethem. Ten natomiast odszukał je, poćwiartował i rozrzucił po całym państwie. Zrozpaczona Izyda pozbierała szczątki Ozyrysa, poskładała i mocą swoich czarów ożywiła. Gdy Ozyrys umiera, ginie też cała roślinność, a gdy zmartwychwstaje roślinność rodzi się na nowo. W wyobrażeniach Ozyrys występuje jako mumia z czarną lub zieloną twarzą, w koronie ozdobionej strusimi piórami. W skrzyżowanych na piersi dłoniach trzyma bicz - atrybut sędziego i królewskie berło. PTAH Prabóg memficki uważany za stwórcę wszystkich rzeczy, patron pisarzy, rękodzielników i artystów. Ptaha ukazywano jako człowieka z ogoloną głową i berłem w dłoni; jego wcieleniem był święty byk Apis. RE Bóg słońce, bóg nieba i ziemi, stwórca i władca wszechświata i jego porządku, władca bogów i ludzi. Narodził się z fal praoceanu i dlatego utożsamiany jest z Atumem. Aby nie utracić swego światła, ukrywał się w pąku lotosu. Potem wzniósł się ku niebu, by stać się słońcem. Każdego ranka wyruszał w drogę po niebie. Gdy skrywał się w zaświatach nad ziemią zapadała ciemność. Dał więc ludziom księżyc, aby świecił im w nocy. Re przedstawiany jest z dyskiem solarnym na głowie lub jako postać z głową sokoła. SECHMET Dolnoegipska bogini opiekuńcza oraz bogini wojny. Przedstawiana jako kobieta z głową lwicy, ozdobioną tarczą słoneczną SETH Bóg burz i pustyni, władca obcych ziem; syn Nut i Geba. Egipcjanie bali się go, ponieważ był wcieleniem złości, gniewu i zbrodni, sprowadzał na ziemię głód i suszę. Za wszelką cenę chciał zdobyć najwyższą władzę i zabił swojego brata Ozyrysa. Został pokonany przez bratanka o imieniu Horus. Ukazywano go jako niezidentyfikowane zwierzę, połączenie osła i świni, z krótkim ogonem i krzywym ryjem, poruszające się na czterech nogach. SOBEK Bóg krokodyl, opiekujący się terenami obfitującymi w wodę. Lokalnie uznany za praboga i stwórcę świata. W późniejszym czasie przedstawiano go jako krokodyla z głową sokoła. SZU Bóg świetlistej atmosfery, wypełniającej przestrzeń między niebem a ziemią. Przedstawiano go jako mężczyznę z piórem na głowie lub z głową lwa. TEFNUT Bogini wilgoci jako kosmicznego elementu koniecznego do powstania życia. Przedstawiano ją jako lwicę lub kobietę z głową lwicy. THOT Bóg mądrości i nauki, patron księżyca, skrybów i świętych tekstów, sekretarz sądu umarłych. Czczony był pod postacią ibisa. |